BDE (Bijna doodervaring)
Iemand die een bijzondere bewustzijnstoestand heeft meegemaakt, kan een totale verandering meemaken als persoon. Dit kan het geval zijn wanneer iemand een bijna-doodervaring (BDE) heeft meegemaakt. Na een BDE vertellen mensen bijzondere ervaringen, zoals door een tunnel gaan, het zien van een helder wit licht, een levenspanorama, het ontmoeten van overleden personen of het waarnemen van de eigen reanimatie. Deze bijzondere bewustzijnstoestand kan optreden tijdens een hartstilstand waarbij iemand klinisch dood is, een shock na bloedverlies; bijvoorbeeld tijdens of na een bevalling, een hersenbeschadiging met coma ten gevolge van een ongeluk of hersenbloeding, een bijna- verdrinking of bijna- verstikkingsdood. Maar een BDE kan ook veroorzaakt worden door een existentiële crisis die kan ontstaan bij de herinnering aan een vervelende periode in het leven van iemand. Een BDE veroorzaakt nagenoeg altijd ingrijpende en blijvende veranderingen aan de levenshouding, waarbij angst voor de dood meestal verdwijnt en verhoogde intuïtieve gevoeligheid ontstaat. Zie bij literatuur, Eindeloos Bewustzijn, Pim van Lommel, cardioloog.